Daily Current Affairs June 2025 - चालू घडामोडी

-

 

२४ जून २०२५: आजच्या चालू घडामोडी (Daily Current Affairs in Marathi)

२४ जून २०२५ रोजीच्या चालू घडामोडी (Daily Current Affairs in Marathi) या लेखात आपण आजच्या महत्वाच्या राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय बातम्यांचा सखोल आढावा घेणार आहोत. यामध्ये भारताचे Global Peace Index 2025 मधील स्थान, UN Sustainable Development Goals (SDG) Rankings मध्ये ऐतिहासिक सुधारणा, ईशान्य भारतातील Vegan Leather Manufacturing उपक्रम, किशोरी मुलींसाठी NAVYA Scheme, तसेच त्रिपुरा राज्याचे ULLAS साक्षरता यश, International Widows Day 2025, UN Public Service Day 2025, आणि Women in Diplomacy Day अशा अनेक विषयांचा समावेश आहे. हे सर्व मुद्दे MPSC, UPSC तसेच इतर स्पर्धा परीक्षांच्या तयारीसाठी उपयुक्त आहेत.


1. जागतिक शांतता निर्देशांक २०२५
Global Peace Index 2025: India ranks 116th

Global Peace Index 2025: India ranks 116th


🔹 घटनासारांश:
Institute for Economics and Peace (IEP), ऑस्ट्रेलिया या संस्थेने प्रकाशित केलेल्या Global Peace Index 2025 मध्ये भारत १६३ देशांमध्ये ११६ व्या स्थानावर आहे. हा निर्देशांक देशांतर्गत व जागतिक शांततेवर आधारित २३ निर्देशकांचा अभ्यास करून तयार केला जातो. भारताची स्थिती "स्थिर" दर्शवली असून, ना सुधारणा झाली ना घसरण. भारतात अंतर्गत असुरक्षितता, शेजारी देशांशी तणाव, आणि लष्करी क्षेत्रावर अवलंबित्व यामुळे क्रमवारीत सुधारणा झालेली नाही.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

  • सर्वाधिक शांत देश: आइसलँड (17 वी सलग वेळ)
  • सर्वाधिक अस्थिर देश: अफगाणिस्तान

🔹 परिणाम / संदर्भ:
भारताच्या संरक्षण धोरणात सतर्कता जपली जात असली तरी सामाजिक असुरक्षितता आणि संघर्षांची तीव्रता अजूनही शिल्लक आहे.

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

  • प्रकाशक संस्था: IEP
  • भारताचे स्थान: 116
  • सर्वोच्च शांतता स्थान: आइसलँड

2. भारताची SDG क्रमवारीत ऐतिहासिक शतकी एन्ट्री
India enters Top 100 in Global SDG Rankings

India enters Top 100 in Global SDG Rankings


🔹 घटनासारांश:
UN Sustainable Development Solutions Network (SDSN) ने प्रसिद्ध केलेल्या Sustainable Development Report 2025 मध्ये भारत पहिल्यांदाच टॉप १०० मध्ये स्थान मिळवत ८१ व्या क्रमांकावर पोहोचला आहे. २०२४ मध्ये भारत ११२ व्या क्रमांकावर होता. आरोग्य, शिक्षण, नवीकरणीय ऊर्जा, आणि स्वच्छता या क्षेत्रात सुधारणा झाल्यामुळे ही उडी घेता आली. SDG हे १७ उद्दिष्टांवर आधारित असून त्यात गरिबी निर्मूलन, लिंग समानता, आणि पर्यावरणसंवर्धन अशा महत्त्वाच्या बाबी आहेत.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

  • एकूण देशांची संख्या: १६६
  • रिपोर्ट प्रसिद्ध करणारी संस्था: SDSN

🔹 परिणाम / संदर्भ:
ही सुधारणा भारताच्या विकास धोरणांना जागतिक स्तरावरची मान्यता असल्याचे प्रतिक आहे.

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

  • SDG Full Form: Sustainable Development Goals
  • भारताचे स्थान 2025: 81
  • मुख्य सुधारणा क्षेत्र: आरोग्य, शिक्षण, ऊर्जा

3. ईशान्य भारतात 'व्हीगन लेदर' निर्मिती
Northeast India to pioneer Vegan Leather with CSIR-NECTAR

Northeast India to pioneer Vegan Leather with CSIR-NECTAR


🔹 घटनासारांश:
CSIR-NECTAR आणि Bamboo & Cane Development Institute (BCDI) यांच्यात झालेल्या सामंजस्य करारामुळे ईशान्य भारतात बांबूपासून "व्हीगन लेदर" तयार करण्याची प्रक्रिया सुरु होणार आहे. प्राणीमुक्त, पर्यावरणपूरक आणि निर्यातक्षम असे हे लेदर फॅशन, वाहन, फर्निचर उद्योगांसाठी उपयुक्त ठरेल. या प्रकल्पामुळे स्थानिक उद्योगांना चालना मिळेल आणि महिलांसह आदिवासी समुदायासाठी रोजगार निर्मिती होईल.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

  • करार करणाऱ्या संस्था: CSIR-NECTAR, BCDI
  • उद्दिष्ट: ग्रीन इंडस्ट्री आणि रोजगार वाढवणे

🔹 परिणाम / संदर्भ:
भारतातील शाश्वत उत्पादनाचा नवा टप्पा, विशेषतः उत्तर-पूर्व भागात औद्योगिक विकासास चालना.

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

  • मुख्य कच्चा माल: बांबू
  • Vegan Leather – प्राणीमुक्त पर्याय
  • लक्ष्य राज्य: नागालँड, मणिपूर, त्रिपुरा

4. किशोरी मुलींसाठी 'NAVYA' योजना
Govt Launches NAVYA for Adolescent Girls

Govt Launches NAVYA for Adolescent Girls


🔹 घटनासारांश:
१४ ते १८ वयोगटातील मुलींसाठी केंद्र सरकारने 'NAVYA' नावाची योजना सुरू केली आहे. यामध्ये किशोरी मुलींना Robotics, AI, Green Energy, Drones, Space Tech सारख्या पारंपरिक नसलेल्या क्षेत्रांत कौशल्य दिले जाणार आहे. हे प्रशिक्षण ऑनलाईन आणि ऑफलाईन दोन्ही स्वरूपात मिळेल. STEM मध्ये महिलांचा सहभाग वाढवण्याच्या हेतूने ही योजना राबवण्यात आली आहे.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

  • योजनेचे पूर्ण नाव: Nurturing Adolescent Vision for Youth Advancement
  • योजनेत सहभागी संस्था: महिला व बालविकास मंत्रालय, Skill India

🔹 परिणाम / संदर्भ:
किशोरींना आधुनिक कौशल्ये देऊन भविष्यातील रोजगारक्षम बनवण्याकडे वाटचाल.

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

  • योजनेचे नाव: NAVYA
  • मुख्य क्षेत्र: AI, Robotics
  • संबंधित मंत्रालय: WCD Ministry

5. त्रिपुरा घोषित झाले पूर्ण साक्षर
Tripura declared Fully Literate under ULLAS

🔹 घटनासारांश:
ULLAS उपक्रमांतर्गत त्रिपुरा राज्याने देशातील एक महत्त्वाचे टप्पे गाठले आहेत. Understanding Lifelong Learning for All in Society (ULLAS) योजनेद्वारे १० लाखांहून अधिक अपठित लोकांना साक्षर बनवण्यात आले. विशेषतः ग्रामीण, आदिवासी आणि दुर्गम भागातील लोकांवर भर देण्यात आला होता.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

  • सहभाग: स्वयंसेवी संस्था, शिक्षक, प्रशासन
  • उपयोग: डिजिटल साधनांचा वापर शिक्षणासाठी

🔹 परिणाम / संदर्भ:
पूर्वोत्तर राज्यातील शिक्षण क्षेत्राला चालना मिळाली असून अन्य राज्यांसाठी हे मॉडेल ठरू शकते.

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

  • योजना: ULLAS
  • राज्य: त्रिपुरा
  • यश: १० लाख साक्षर नागरिक

6. आंतरराष्ट्रीय मुत्सद्देगिरी महिला दिन
International Day of Women in Diplomacy 2025

🔹 घटनासारांश:
UNGA ने २०२२ मध्ये २३ जून हा दिवस "महिला मुत्सद्देगिरी दिन" म्हणून घोषित केला. महिलांच्या धोरणात्मक भूमिकेला मान्यता देण्यासाठी आणि राजनैतिक क्षेत्रातील सहभाग वाढवण्यासाठी हा दिवस साजरा केला जातो. भारत, नॉर्वे, केनिया या देशांनी महिला मुत्सद्द्यांना नेतृत्वाच्या पदांवर आणण्यासाठी धोरणात्मक पावले उचलली आहेत.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

  • घोषित करणारी संस्था: UNGA
  • जागतिक प्रतिनिधित्व वाढवण्याचा उद्देश

🔹 परिणाम / संदर्भ:
जागतिक निर्णय प्रक्रियेत महिलांचा सहभाग अधिक दृढ होणार.

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

  • दिनांक: २३ जून
  • सुरुवात: २०२२

  • उद्दिष्ट: महिलांचे मुत्सद्देगिरीतील स्थान वाढवणे
7. आंतरराष्ट्रीय विधवा दिन
International Widows Day 2025

🔹 घटनासारांश:
UN ने २०१० पासून २३ जून हा दिवस विधवा महिलांच्या समस्यांकडे लक्ष वेधण्यासाठी घोषित केला आहे. जगभरात २५ कोटीहून अधिक विधवा महिला असून त्यांना सामाजिक, आर्थिक आणि कायदेशीर समस्यांना सामोरे जावे लागते. भारतातही या महिलांसाठी सामाजिक सशक्तीकरण व हक्क पुनर्स्थापनेसाठी योजनांची गरज आहे.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

  • सुरुवात: संयुक्त राष्ट्र – २०१०
  • विधवा महिलांची परिस्थिती: सामाजिक बहिष्करण, उपेक्षा

🔹 परिणाम / संदर्भ:
सामाजिक सुरक्षेच्या धोरणांमध्ये विधवांसाठी विशेष तरतुदी गरजेच्या.

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

  • दिनांक: २३ जून
  • सुरुवात: २०१०
  • उद्देश: विधवा महिलांचे सशक्तीकरण

8. संयुक्त राष्ट्र सार्वजनिक सेवा दिन
UN Public Service Day 2025

🔹 घटनासारांश:
UNGA ने २००३ पासून २३ जून हा दिवस सार्वजनिक सेवा क्षेत्रातील कर्मचारी आणि धोरणांच्या प्रभावीतेसाठी 'Public Service Day' म्हणून साजरा करायला सुरुवात केली. यावर्षीची थीम "Building Back Better from the Pandemic" असून, महामारीनंतर प्रशासनात नावीन्य, पारदर्शकता आणि लोकसहभागावर भर देण्याचा उद्देश आहे.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

  • थीम २०२५: Innovative Governance post-pandemic
  • भारतातील संदर्भ: डिजिटल इंडिया, e-Governance वाढले

🔹 परिणाम / संदर्भ:
सार्वजनिक धोरणांची प्रभावी अंमलबजावणी आणि नागरिकांच्या विश्वासात वाढ.

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

  • दिनविशेष: २३ जून
  • सुरुवात: २००३
  • थीम: Building Back Better


टिप्पण्या

टिप्पणी पोस्ट करा

या ब्लॉगवरील लोकप्रिय पोस्ट

Daily Current Affairs June 2025 - चालू घडामोडी

-
इमेज
  चालू घडामोडी – २५ जून २०२५ Daily Current Affairs in Marathi – 25 June 2025 २५ जून २०२५ रोजीच्या चालू घडामोडींमध्ये Neeraj Chopra चा Ostrava विजय , बिहारमधील पहिला SMR nuclear plant, Vidya Shakti डिजिटल योजना , DAJA 2025 आदिवासी अभियान आणि Dangeti Jahnavi, Shubhanshu Shukla  चा NASA प्रोग्राम यांचा समावेश आहे . या बातम्या परीक्षेसाठी महत्त्वाच्या ठरतील – सर्व तपशील मराठीत वाचा खाली . 1. शुभांशु शुक्ला : ४० वर्षांनंतर अंतराळात झेपावणारे पहिले भारतीय | Shubhanshu Shukla Becomes First Indian in Space After 40 Years Press Information Bureau (GODL-India) ,  GODL-India , via Wikimedia Commons 🔹 घटनासारांश : २५ जून २०२५ रोजी भारतीय वायुसेनेचे ग्रुप कॅप्टन शुभांशु शुक्ला हे Axiom-4 Mission (Ax-4) अंतर्गत अंतराळात गेले आहेत . त्यांनी SpaceX Falcon 9 Rocket आणि Dragon "Grace" Spacecraft च्या माध्यमातून Kennedy Space Center, USA येथून उड्डाण केले . ते International Space Station (ISS) वर पोहोचणारे राकेश शर्मा ...
वाचा.....

Daily Current Affairs June 2025 - चालू घडामोडी

-
इमेज
  🌍 ९ जून २०२५ - चालू घडामोडी (Daily Current Affairs for 9 June 2025) 🔸 चालू घडामोडी ९ जून २०२५ या लेखात आपण RBI च्या नियुक्त्या, जागतिक गरिबी अहवाल, फ्रेंच ओपन 2025, Nations League विजेता, भारतातील अननस उत्पादन, समुद्रसुरक्षा आणि जागतिक महासागर दिन यांसारख्या महत्त्वाच्या विषयांचा आढावा घेतला आहे. 🔸 हे सर्व मुद्दे MPSC, UPSC, स्पर्धा परीक्षा चालू घडामोडी , तसेच Daily Current Affairs in Marathi , French Open 2025 winner , RBI appointments , World Bank poverty report , pineapple producing countries , World Oceans Day theme 2025 या संदर्भाने अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. 1. 🏛️ आरबीआयचे टी . रबि शंकर १६व्या वित्त आयोगात नियुक्त | RBI's T. Rabi Shankar Joins 16th Finance Commission 🔹 घटनासारांश : आरबीआयचे डेप्युटी गव्हर्नर टी . रबि शंकर यांची १६व्या वित्त आयोगात अर्धवेळ सदस्य म्हणून नियुक्ती करण्यात आली आहे . 🔹 महत्त्वाचे मुद्दे : १६वा वित्त आयोग केंद्र - राज्य आर्थिक वाटपावर निर्णय घेतो . रबि शंकर हे डिजिटल करंसी व पेम...
वाचा.....

Daily Current Affairs June 2025 - चालू घडामोडी

-
इमेज
  1 जून 2025: जागतिक आणि राष्ट्रीय चालू घडामोडी | Current Affairs in Marathi 🔹 प्रस्तावना आजच्या चालू घडामोडी (Current Affairs in Marathi) मध्ये आपण पर्यावरणीय संकट , अंतराळ संशोधन , ई - कॉमर्स नियमन , स्वच्छता अभियान , राष्ट्रीय सुरक्षा , जागतिक आरोग्य , अर्थव्यवस्था आणि जैवविज्ञान या क्षेत्रांतील महत्त्वाच्या घटनांचा सविस्तर आढावा घेतला आहे . ही माहिती MPSC, UPSC आणि इतर स्पर्धा परीक्षांसाठी अत्यंत उपयुक्त आहे . 1. जागतिक हिमनद्या वितळण्याचा वेग वाढला : हवामान संकटाचा प्रभाव | Global Glacier Melting Accelerates Amid Climate Crisis 🔹 संदर्भित संस्था : संयुक्त राष्ट्र संघ (UN), जागतिक हवामान संघटना (WMO) 🔹 स्थान : जागतिक स्तरावर 🔹 संदर्भित ऐतिहासिक घटना : हिमनद्या वितळण्याचा वाढता वेग आणि त्याचा जलसंपत्तीवर परिणाम 🔹 मुख्य मुद्दे : संशोधनानुसार , जागतिक तापमानवाढीमुळे हिमनद्या वेगाने वितळत आहेत , ज्यामुळे समुद्राच्या पातळीत वाढ होत आहे . 2.7°C तापमानवाढ झाल्यास 75% हिम...
वाचा.....

Daily Current Affairs June 2025 - चालू घडामोडी

-
इमेज
  चालू घडामोडी २६ जून २०२५ 🌐 | Daily Current Affairs in Marathi – 26 June 2025 आजच्या महत्त्वाच्या चालू घडामोडींमध्ये भारताच्या आंतरराष्ट्रीय कृषी विस्ताराच्या दिशेने एक मोठं पाऊल उचलण्यात आलं असून , IFFCO ने ब्राझीलमध्ये आपला पहिला Nano Fertiliser Plant सुरू केला आहे . त्याचबरोबर केरळच्या अऱलाम जंगलात देशातील पहिलं Butterfly Sanctuary सुरू करण्यात आलं , ज्यामुळे जैवविविधता संवर्धनास चालना मिळेल . तसेच आंध्र प्रदेशातील अमरावती येथे 2026 पर्यंत भारतातील पहिली Quantum Computing Valley स्थापन होणार आहे , जी देशातील तंत्रज्ञान क्षेत्राच्या विकासासाठी क्रांतिकारी पावलं ठरेल . या सर्व घटनांचा राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मोठा प्रभाव आहे आणि स्पर्धा परीक्षांच्या दृष्टीने हे विषय अत्यंत महत्त्वाचे ठरतात . 1. आयएफएफसीओने ब्राझीलमध्ये उभारले पहिले परदेशी नॅनो खत प्रकल्प IFFCO sets up first overseas nano fertilizer plant in Brazil Iffco pr ,  CC BY-SA 4.0 , via Wikimedia Commons 🔹 घटनासा...
वाचा.....