Daily Current Affairs June 2025 - चालू घडामोडी

🔷 ११ जून २०२५ - चालू घडामोडी (Daily Current Affairs)

भारताच्या लोकसंख्येतील वाढ, आयुष क्षेत्रातील डिजिटल गुंतवणूक पोर्टल, आणि गोवाचे १००% कार्यक्षम साक्षरता मिळवणारे पहिले राज्य ठरणे — या सर्व महत्त्वाच्या घटना ११ जून २०२५ च्या चालू घडामोडीत समाविष्ट करण्यात आल्या आहेत. ह्या बातम्या MPSC, UPSC, तसेच विविध स्पर्धा परीक्षांसाठी अत्यंत उपयुक्त आहेत. ‘India population UN report 2025’, ‘Ayush Nivesh Saarthi portal’, आणि ‘Goa 100 percent literacy’ यांसारखे महत्त्वाचे विषय आपण येथे अभ्यासणार आहोत.

1. भारताची लोकसंख्या १.४६ अब्जवर पोहोचली – युएनचा अहवाल
India's Population Reaches 1.46 Billion – UN Report

🔹 घटनासारांश:
संयुक्त राष्ट्रांच्या नवीन अहवालानुसार भारताची लोकसंख्या आता १.४६ अब्जवर पोहोचली आहे आणि प्रजनन दर (fertility rate) २.१ च्या खाली म्हणजेच 'replacement level' पेक्षा कमी झाला आहे.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

सध्याचा fertility rate: २.०
ग्रामीण भागातही प्रजनन दर घटतो आहे
महिला साक्षरता, आरोग्य सेवा, आणि कुटुंब नियोजन यामुळे परिणाम
उत्तर भारतात अजूनही तुलनेत जास्त प्रजनन दर

🔹 परिणाम / संदर्भ:

वाढती लोकसंख्या ही एक आव्हान तर कमी fertility एक चिंता
भविष्यात वृद्धांची संख्या वाढणार
कामगारांची कमतरता व आर्थिक वृद्धीवर परिणाम होऊ शकतो

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

युएन रिपोर्ट: “World Population Prospects”
Replacement Fertility Rate: 2.1
भारताची लोकसंख्या: 1.46 अब्ज (2025)
सध्याचे राष्ट्रीय fertility घटक: 2.0

2. 🌿 आयुष निवेश सारथी पोर्टलचा शुभारंभ
Launch of AYUSH Nivesh Saarthi Portal to Promote Investment

🔹 घटनासारांश:
भारत सरकारने आयुष (AYUSH) क्षेत्रात गुंतवणुकीला चालना देण्यासाठी 'Ayush Nivesh Saarthi' नावाचा डिजिटल पोर्टल सुरू केला आहे.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

केंद्रीय आयुष मंत्री सर्बानंद सोनोवाल यांच्याकडून उद्घाटन
पोर्टलद्वारे गुंतवणूकदारांसाठी मार्गदर्शन
पारंपरिक औषध प्रणाली – आयुर्वेद, युनानी, होमिओपॅथी, सिद्ध
डिजिटल सुलभतेने परदेशी गुंतवणूकदारांनाही सुविधा

🔹 परिणाम / संदर्भ:

आयुष क्षेत्रातील GDP मध्ये वाढ
ग्रामीण व स्थानिक उत्पादकांना प्रोत्साहन
जागतिक स्तरावर भारताचा आयुष ब्रँड

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

आयुष मंत्रालय (Ministry of AYUSH)
सारथी पोर्टलचे उद्दिष्ट: गुंतवणूक मार्गदर्शन
'आत्मनिर्भर भारत'च्या दिशेने महत्त्वाचे पाऊल

3. 📚 गोवा – १००% कार्यात्मक साक्षरता साधणारे पहिले राज्य

Goa Achieves 100% Functional Literacy

🔹 घटनासारांश:
गोवा हे भारतातील पहिले राज्य ठरले आहे ज्याने “पूर्ण कार्यक्षम साक्षरता (Functional Literacy)” साध्य केली आहे.

🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:

साक्षरतेचा अर्थ: व्यक्ती मूलभूत वाचणे, लिहिणे, आकडेमोड करू शकतो
गोवा सरकारची विशेष मोहीम
स्वयंसेवकांमार्फत जनजागृती व प्रशिक्षण
डिजिटल माध्यमांचा वापर

🔹 परिणाम / संदर्भ:

सामाजिक समावेश वाढणार
आर्थिक संधींमध्ये वाढ
इतर राज्यांसाठी प्रेरणा

📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:

गोवा: पहिलं 100% functional literacy राज्य
साक्षरतेचे नवीन परिमाण – Functional Literacy
योजना राबवणारा विभाग: गोवा शैक्षणिक विकास संस्था

हा ब्लॉग शोधा

मी MPSC अधिकारी