Daily Current Affairs June 2025 - चालू घडामोडी
📰 29 जून 2025 चालू घडामोडी | 29 June 2025
Current Affairs in Marathi
🔰 परिचय परिच्छेद (Marathi Intro with
SEO-validated English keywords):
29 जून
2025 च्या चालू घडामोडींमध्ये राष्ट्रीय
सुरक्षा, कृषी संशोधन, पर्यावरण
संरक्षण आणि अपंग व्यक्तींना
केंद्रस्थानी ठेवणाऱ्या महत्त्वाच्या घडामोडी घडल्या. Parag Jain यांची R&AW Chief म्हणून नियुक्ती, आग्रा येथे Global Potato Research
Hub ची स्थापना, Sugamya Bharat App
2.0 चे लाँचिंग, तसेच Sonbhadra येथील Salkhan Fossil Park याचा UNESCO tentative list मध्ये समावेश या घडामोडी विशेष
उल्लेखनीय ठरल्या आहेत. या सर्व घटना
UPSC, MPSC, आणि इतर स्पर्धा परीक्षांसाठी
अत्यंत उपयुक्त असून परीक्षाभिमुख अभ्यासासाठी
या घडामोडींचा सविस्तर आढावा आवश्यक आहे.
1. पराग
जैन यांची R&AW प्रमुखपदी नियुक्ती | Parag Jain
appointed as new RAW Chief
Kpsaucer, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
🔹 घटनासारांश:
पराग जैन यांची R&AW (Research and Analysis Wing) चे नवे प्रमुख
म्हणून नियुक्ती झाली आहे. त्यांनी
‘ऑपरेशन सिंदूर’मध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावली होती.
🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:
- पराग जैन हे IPS अधिकारी असून गुप्तचर व्यवस्थेत प्रदीर्घ अनुभव आहे.
- ऑपरेशन सिंदूरद्वारे सीमावर्ती भागात मोठ्या प्रमाणात दहशतवादी कारवायांना आळा घालण्यात आला.
- याआधी सामरिक संशोधन विभागात त्यांची सेवा महत्त्वाची ठरली होती.
🔹 परिणाम / संदर्भ:
राष्ट्रीय सुरक्षेच्या दृष्टीने अत्यंत महत्त्वाचे बदल सुचवणारी ही
नेमणूक आहे.
भारताच्या गुप्तचर धोरणात आता नव्या दृष्टीकोनाची
जोड मिळणार.
📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:
- R&AW
– Research and Analysis Wing
- ऑपरेशन सिंदूर – अंतर्गत सुरक्षा मिशन
- IPS –
Indian Police Service
2. आग्रा
येथे जागतिक बटाटा संशोधन केंद्र स्थापन होणार | Global Potato
Research Hub in Agra
ZooFari, Public domain, via Wikimedia Commons
🔹 घटनासारांश:
भारत सरकार आग्रा येथे एक जागतिक
दर्जाचे बटाटा संशोधन केंद्र स्थापन करणार आहे.
🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:
- आंतरराष्ट्रीय बटाटा केंद्र (CIP) आणि भारत सरकार यांची संयुक्त योजना
- संशोधन, नवीन वाण निर्माण, व निर्यातक्षम उत्पादन यावर भर
- भारत बटाट्याचा दुसऱ्या क्रमांकाचा उत्पादक देश
🔹 परिणाम / संदर्भ:
शेती संशोधनात भारताचा ग्लोबल सहभाग वाढणार.
अन्न सुरक्षेसाठी व निर्यातीत मोठी
संधी.
📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:
- CIP –
International Potato Center
- Agri
Export Zones
- भारत बटाटा उत्पादनात चीननंतर दुसऱ्या क्रमांकावर
3. ‘आदि
कर्मयोगी’ उपक्रमाची सुरुवात | ‘Adi Karmyogi’
initiative launched
🔹 घटनासारांश:
आदिवासी भागांमध्ये योजनांची अंमलबजावणी सक्षम व्हावी यासाठी केंद्र सरकारने ‘आदि कर्मयोगी’ प्रशिक्षण
उपक्रम सुरु केला आहे.
🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:
- सरकारी अधिकारी आणि कर्मचारी यांना प्रशिक्षण देण्यात येईल
- Mission
Karmayogi अंतर्गत
हे विशेष प्रशिक्षण
- डिजिटल कंटेंट, ई-लर्निंग मोडचा वापर
🔹 परिणाम / संदर्भ:
आदिवासी समाजाच्या सामाजिक-आर्थिक विकासात प्रभावी अंमलबजावणी होईल.
📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:
- Mission
Karmayogi – Capacity Building
- Ministry
of Tribal Affairs
- डिजिटल शासन (Digital
Governance)
4. काझीरंगा
जंगलात दुर्मीळ 'धोल' पुन्हा दिसले | Asiatic Wild Dog
seen again in Kaziranga
Ramesh Shenai Jr., CC BY 4.0, via Wikimedia Commons
🔹 घटनासारांश:
काझीरंगा नॅशनल पार्कमध्ये वर्षांनंतर आशियाई 'धोल' (Asiatic Wild Dog) पुन्हा आढळला आहे.
🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:
- धोल म्हणजे ‘Indian wild
dog’ – IUCN Red List वर
Near Threatened
- 2006 नंतर प्रथमच काझीरंगामध्ये आढळ
- वन्यप्राणी संवर्धनासाठी हा महत्त्वाचा इशारा
🔹 परिणाम / संदर्भ:
पर्यावरणीय संतुलन आणि जैवविविधतेचे जतन
आवश्यक.
वन्यजीवन संवर्धन धोरणांत नवीन दिशा मिळेल.
📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:
- Kaziranga
National Park – Assam
- IUCN
Status – Near Threatened
- धोल – Top predator
species
5. दिल्ली-मुंबई एक्स्प्रेसवेवर सर्वात मोठा प्राणी ओव्हरपास | India’s longest
Animal Overpass
Sillerkiil, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons
🔹 घटनासारांश:
दिल्ली-मुंबई एक्स्प्रेसवेवर देशातील सर्वात लांब प्राणी ओव्हरपास
बांधण्यात आला आहे.
🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:
- 3 किमी लांबीचा ‘Animal
Corridor’
- अरावली पर्वतरांगांमध्ये वाघ, बिबट्यांच्या हालचालीसाठी
- पर्यावरण पूरक पायाभूत सुविधा
🔹 परिणाम / संदर्भ:
रस्त्यांच्या विकासाबरोबरच पर्यावरणाचा समतोल राखण्याचा उपक्रम.
प्राण्यांना सुरक्षित पारगमन मिळणार.
📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:
- Animal
Overpass – Eco-friendly Infrastructure
- Delhi-Mumbai
Expressway
- Wildlife
Institute of India सल्लागार
संस्था
6. सुगम्य
भारत अ‍ॅप 2.0 चे लॉन्चिंग | Sugamya Bharat
App 2.0 Launched
🔹 घटनासारांश:
‘सुगम्य भारत अभियान’ अंतर्गत
अपंग व्यक्तींसाठी नवीन अ‍ॅप – Sugamya Bharat 2.0 ची घोषणा झाली
आहे.
🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:
- दिव्यांगांसाठी सरकारी इमारती, सेवांची माहिती
- अपंगत्वविषयक तक्रारी नोंदवता येणार
- अ‍ॅपद्वारे Universal
Accessibility चे आकलन
🔹 परिणाम / संदर्भ:
Inclusive Governance चा
भाग म्हणून हे मोठे पाऊल.
सर्वांसाठी समान सुविधा देण्याचा
प्रयत्न.
📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:
- Sugamya
Bharat Abhiyan – 2015 पासून
- Ministry
of Social Justice and Empowerment
- Accessible
India Campaign
7. सोनभद्र
येथील साळखन जीवाश्म उद्यान UNESCO यादीत | Salkhan Fossil Park
joins UNESCO Tentative List
🔹 घटनासारांश:
उत्तर प्रदेशातील साळखन जीवाश्म उद्यान युनेस्कोच्या टेंटेटिव्ह यादीत समाविष्ट झाला आहे.
🔹 महत्त्वाचे मुद्दे:
- 140 कोटी वर्षांपूर्वीच्या सायनोबॅक्टेरियाचे जीवाश्म
- Sonbhadra
जिल्ह्यातील ऐतिहासिक वारसा
- पर्यावरण पर्यटनाला चालना
🔹 परिणाम / संदर्भ:
जिओ-हेरिटेज स्थळांचा जागतिक महत्त्वासाठी दर्जा मिळणार.
📚 परीक्षा दृष्टिकोनातून:
- UNESCO
Tentative List
- Fossil
Parks in India
- Uttar
Pradesh – Geo Heritage
टिप्पण्या
टिप्पणी पोस्ट करा